श्रीमद्भगवद्गीता -रामानुजाचार्य पृ. 252

Prev.png

श्रीमद्भगवद्गीता -रामानुजाचार्य
नवाँ अध्याय

अनन्तश्चास्मि नागानां वरुणो यादसामहम् ।
पितृणामर्यमा चास्मि यम: संयमतामहम् ॥29॥

नागों में अनन्त (शेषनाग) हूँ, जलचरों का राजा वरूण मैं हूँ, पितरों में अर्यमा और दण्ड देने वालों में यम हूँ।। 29।।

नागा बहुशिरसः, यादांसि जल वासिनः, तेषां वरुणः अहम्, अत्र अपि न निर्धारणे षष्ठी, दण्डयतां वैवस्वतः अहम्।। 29।।

बहुत सिरवालों का नाम नाग है, उनमें शेषनाग मैं हूँ, जलचरों का नाम ‘यादस्’ है उनका राजा वरुण मैं हूँ। यहाँ भी निर्धारण-षष्ठी नहीं है। दण्ड देने वालों में यम मैं हूँ।। 29।।

प्रह्लादश्चास्मि दैत्यानां काल: कलयतामहम् ।
मृगाणां च मृगेन्द्रोऽहं वैनतेयश्च पक्षिणाम् ॥30॥

मैं दैत्यों में प्रह्लाद हूँ, गिनती करने वालों में काल, मृगों में मृगेन्द्र (सिंह) और पक्षियों में गरुड़ मैं हूँ।। 30।।

अनर्थप्रेप्सुतया गणयतां मध्ये कालः मृत्युः अहम्।।30।।

अनर्थप्राप्ति कराने की इच्छा से जो जीवों की आयु की गणना करते हैं, उनमें मृत्यु नाम का काल मैं हूँ (और सब स्पष्ट है)।। 30।।

Next.png

टीका टिप्पणी और संदर्भ

संबंधित लेख

श्रीमद्भगवद्गीता -रामानुजाचार्य
अध्याय पृष्ठ संख्या
अध्याय 1 1
अध्याय 2 17
अध्याय 3 68
अध्याय 4 101
अध्याय 5 127
अध्याय 6 143
अध्याय 7 170
अध्याय 8 189
अध्याय 9 208
अध्याय 10 234
अध्याय 11 259
अध्याय 12 286
अध्याय 13 299
अध्याय 14 348
अध्याय 15 374
अध्याय 16 396
अध्याय 17 421
अध्याय 18 448

वर्णमाला क्रमानुसार लेख खोज

                                 अं                                                                                                       क्ष    त्र    ज्ञ             श्र    अः