श्रीकृष्णकर्णामृतम् -श्रीमद् अनन्तदास बाबाजी महाराज
अन्वयः – बालेन (कोमलेन) मुग्धचपलेन (मुग्धेन परमसुन्दरेण स्वभावादेव चपलेन) विलोकितेन मन्मानसे किमपि चापलम् उद्वहन्तं लोचनरसायनं लीलाकिशोरं लोलेन ईक्षणेन उपगूहितुम् उत्सुकाः स्मः।।35।। अनुवाद – जिन्होंने कोमल मुग्ध चपल दृष्टि द्वारा मेरे हृदय में अनिर्वचनीय चञ्चलता की सृष्टि की है, मैं उन्हीं लोचन रसायन लीलाकिशोर को सतृष्ण नेत्र दृष्टि से आलिंगन करने को उत्सुक हूँ।।35।। कृष्णवल्लभा अथ मुरलीरवामृतं प्रति जातोत्कण्ठस्तद्वादकं द्रष्टुमत्युत्- कण्ठमाविष्करोति बालेनेति। वयं लीलाकिशोरं लीलामयकिशोर-मीक्षणेनोपगूहितुं द्रष्टुमुत्सुकाः स्मः सस्पृहा भवामः। वर्तमानेनौतुस्कस्य निरंकुशभविष्णुतोक्ता। ईक्षणाभ्या- मित्यनुक्तिर्द्वाभ्यामेव दर्शने तृप्त्यभावात्। अतःसामान्यत उक्तम्। उपगूहनोक्त्याति- सन्निहितत्त्वेन दर्शनमित्युक्तम्। कीदृशेनेक्षणेन- लोलेन सतृष्णेन। लोलश्चल सतृष्णयोः इत्यमरः। कीदृशं किशोरम्- लोचनरसायनम्। लोचनास्वाद्यरसानामयनं स्थानम्। लोचनयो रसायनमाल्हादकं वा। रसायनसेवया हि लोचनयोः पुष्टिर्भवतीति प्रसिद्धिम्। मल्लोचनपुष्टि- विशेषनिदानं तदेव। यद्दर्शनात्- परमासा-ध्यव्या- धेर्मल्लोचनस्य तदेव रसायनमित्येतत् सेवने। दृष्टिमान्द्यं न स्यात्। अन्यथा त्वान्ध्यमेवेति। पुनः कीदृशम्- बालेन कोमलेन मुग्धेन प्रतिपदमाधुरी- विशेषचमत्कारवता परमसुन्दरेण स्वभावादेव चपलेन चाञ्चल्यगुणयुक्ते-नैतादृश- विलोकितेन मन्मानसे मम चेतसि चापलं दर्शनोत्कण्ठा- तरलतामुद्वहन्तमुत्कर्षेण प्रापयन्तमिति।।35।। सुबोधनी
|
टीका टिप्पणी और संदर्भ
- ↑ वसन्त तिलकं छन्दः
संबंधित लेख
क्रमांक | श्लोक संख्या | श्लोक | पृष्ठ संख्या |
वर्णमाला क्रमानुसार लेख खोज